Het jaar 2016 was een scharnierpunt in de geschiedenis van de Filipijnen. De natie stond op de rand van verandering, klaar om een nieuw hoofdstuk te beginnen. De presidentsverkiezingen van dat jaar waren niet alleen een competitie tussen politieke partijen; het was een strijd voor de ziel van het land zelf.
In het centrum van deze tumultueuze periode stond Rodrigo Duterte, burgemeester van Davao City en een controversiële figuur met een reputatie voor hardhandige wetshandhaving. Zijn campagne bood een radicaal alternatief voor de gevestigde orde: belofte van veiligheid boven alles, hardoptreden tegen criminaliteit en corruptie, en een terugkeer naar traditionele waarden.
Duterte’s boodschap sloeg aan bij een bevolking die zich verveeld voelde door jaren van economische ongelijkheid, sociale wanorde en politieke corruptie. De mensen verlangden naar verandering, naar iemand die niet bang was om de status quo te confronteren. Duterte presenteerde zichzelf als die leider: een man van het volk, iemand die niet gecorrumpeerd was door de macht en die echt iets wilde doen voor de Filipijnen.
De verkiezingsstrijd was intens en emotioneel geladen. Duterte’s tegenstanders, zoals voormalig president Benigno Aquino III en senator Grace Poe, beschuldigden hem van autoritarisme en mensenrechten-schendingen. Maar Duterte’s supporters waren onwrikbaar in hun steun.
Op 9 mei 2016, werd Rodrigo Duterte verkozen tot de zestiende president van de Filipijnen. Zijn overwinning was overweldigend: hij ontving meer dan 16 miljoen stemmen, ruim 6 miljoen meer dan zijn naaste concurrent, Mar Roxas.
Duterte’s verkiezing markeerde een drastische verschuiving in de Filipijnse politiek. Zijn beleid was gebaseerd op drie pijlers:
-
Oorlog tegen Drugs: Duterte lanceerde een agressieve campagne tegen drugscriminaliteit, die leidde tot duizenden doodgeschoten verdachten. Deze campagne werd zowel geprezen als veroordeeld. Aanhangers steunden zijn harde aanpak en zagen het als een noodzakelijke maatregel om de samenleving te zuiveren van drugs. Critici wezen op mensenrechten-schendingen en de extrajudiciële moorden die onderdeel waren van de campagne.
-
Economische Ontwikkeling: Duterte streefde naar een snelle economische groei, met een focus op infrastructuurprojecten en investeringen. Zijn regering sloot handelsdeals met andere landen en probeerde de bureaucratie te stroomlijnen om het zakenklimaat te verbeteren.
-
Diplomatieke Heroriëntatie: Duterte verraste de wereld door zijn diplomatieke koers drastisch te wijzigen. Hij kwam dichterbij China en Rusland, terwijl hij de relatie met de Verenigde Staten onderhield. Deze verschuiving wekte veel discussie op: sommigen zagen het als een pragmatische aanpassing aan de veranderende geopolitieke realiteit; anderen waarschuwden voor de gevaren van te grote afhankelijkheid van China.
De Nasleep van Duterte’s Presidentschap
Rodrigo Duterte heeft de Filipijnen grondig gewijzigd tijdens zijn presidentschap (2016-2022). Hij liet een dubbelzinnig erfgoed achter: op de één hand werden economische vooruitgang geboekt en infrastructuurprojecten gerealiseerd. Aan de andere kant werden mensenrechten geschonden en werd de democratie in gevaar gebracht door Duterte’s autoritaire neigingen.
Zijn beleid heeft tot diepe verdeeldheid geleid in de samenleving. Sommigen prijzen hem als een sterke leider die de orde hersteld heeft, terwijl anderen hem beschuldigen van dictatoriaal gedrag en misdaden tegen de menselijkheid.
De impact van Duterte’s presidentschap zal nog jarenlang worden gedebatteerd en geanalyseerd. De Filipijnen staan nu voor een nieuwe uitdaging: hoe kunnen ze de economische vooruitgang behouden die onder Duterte is bereikt, zonder zijn autoritaire neigingen te herhalen?
Een belangrijke vraag die zich stelt: kan de democratie in de Filipijnen overleven na een periode van zo’n intense polarisatie?